แววมยุรา บุปผชาติงามสองคุณประโยชน์! ไม้ประดับหลากสีสัน...ยาพื้นบ้านแก้ปวดฟัน

“แววมยุรา” หรือ Torenia fournieri วงศ์ : Scrophulariaceae ไม้ดอกล้มลุกขนาดเล็กที่พบเห็นได้ทั่วไปนี้กำลังได้รับความสนใจอีกครั้ง ด้วยความโดดเด่นของสีสันดอกที่หลากหลาย และสรรพคุณทางยาตามภูมิปัญญาพื้นบ้าน
“แววมยุรา” จัดเป็นไม้ประดับขนาดกะทัดรัด สูงเพียง 15–50 เซนติเมตร ลักษณะพิเศษอยู่ที่ลำต้นที่เป็นเหลี่ยมและแตกกิ่งก้านมาก ส่วนดอกนั้นมีเสน่ห์ดึงดูดใจเป็นอย่างยิ่ง โดยจะออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง ดอกย่อยมีรูปร่างคล้ายถ้วย และมักมีสองสีในดอกเดียวกัน สร้างความงามที่โดดเด่นไม่ซ้ำใคร ไม่ว่าจะเป็นสีขาว, ชมพู, เหลือง, ส้ม, ม่วง, หรือแดง โดยเฉพาะที่โคนกลีบล่างมักมีแต้มสีเหลืองสดใส

นอกจากความสวยงามแล้ว ยังมีสรรพคุณทางยาพื้นบ้าน ที่น่าทึ่ง โดยเฉพาะในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีการใช้รากสดของแววมยุรา นำมาทุบพอแหลก หรือทุบกับเกลือแล้วอม เพื่อใช้ บรรเทาอาการปวดฟัน ซึ่งเป็นการตอกย้ำคุณค่าของพืชพรรณท้องถิ่นที่สืบทอดกันมา
แววมยุราจึงไม่เป็นเพียงไม้ดอกเพื่อการประดับตกแต่งเท่านั้น แต่ยังเป็นพืชสมุนไพรใกล้ตัวที่ควรค่าแก่การศึกษาและอนุรักษ์ภูมิปัญญาการใช้ประโยชน์ต่อไป
ภาพ : บุญสืบ เผือกอ่อน ประชาชนนักอนุรักษ์ธรรมชาติ บันทึกภาพแววมยุรา บริเวณเขาหินปูน อ.เนินมะปราง จ.พิษณุโลก ซึ่งเป็นพื้นที่รอบแนวเขตอุทยานแห่งชาติทุ่งแสลงหลวง